Batman’da ne bundan yazık ki son zamanlarda sürekli intihar vakaları duymaya başladık. Bundan tam 20 yıl önce şehrimiz intihar kenti olarak anılmaktaydı. Aradan 24 yıl geçmesine rağmen bu durumun değişmediğini üzülerek müşahade ediyoruz. Son 6 yıl içinde de ne yazık ki kapsamlı bir araştırma yapılmamış olması bizi üzen diğer bir sebep. Bu hususla alakalı hala net bir inceleme yapılmamış olması yaşanan intihar vakalarının çok da önemsenmediğini gösteriyor.
İntihar Sebepleri
Sosyal, kültürel ve ekonomik faktörlerin etkisi ile başlayan intihar süreci bireyin psikolojik sorunları ile devam eder ve bireyi ölüme sürükler. Bu nedenle, intihar olgusu birçok faktörle ele alınmalıdır. Bu faktörleri inceleyecek olursak
1- Ekonomik Faktörler :
Başta gelen ekonomik neden, gelir dağılımındaki adaletsizliktir. Son yıllarda artan enflasyon ve gelir ortalamasının düşüklüğü ve insanlarımızın en temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamayacak durumda olması gençleri intihara sürükleyen sebeplerden bir tanesidir. İşsizlik oranı ise oldukça yüksektir. İntihar eden ve intihar girişiminde bulunanların yoksul ailelerden geldiği gerçeği bize ekonomik faktörlerin önemli olduğunu gösteriyor. Ayrıca işi olmayan bireylerin intihara sürüklenmesi de kolaydır. Zira insan zihni olumlu bir şeye konsantre olmadığı vakit olumsuz duygular beyni ve kalbi istila eder. Bu da gençleri intihara sürükleyen sebeplerden biridir.
2 - Sosyal Faktörler :
Sosyal faktörler incelendiği vakit görülecektir ki ilimizde manevi yozlaşmanın hızla arttığı, sosyal medya araçları ile insanların hiç erişemediği hayatları görüp kendileri ile kıyas yaptığı görülecektir. Sosyal medyanın insanları gerçekten ve gerçeklikten uzaklaştırdığı, gençlerin kendilerini sürekli eksik ve yetersiz gördüklerini, bu yüzden de gençlerin yalnızlaşmaya ve yabancılaşmaya başladıklarını görüyoruz. İnsanımızda şükür ve tevekkülün yerini, materyalist bakış açısının hakim olmaya başladığını görüyoruz. Bu sebeple sosyal medya ile intihar arasındaki nedensellik ilişkisinin ne kadar kuvvetli olduğunu yadsıyamayız.
3 - Kültürel Faktörler :
2001 yılında ve 2018 yılında yapılan araştırmalarda İntihar edenlerin yaklaşık %75'ine yakının kadın olduğu tespit edilmiştir. Dünya örneklerinin tersine, kadın intiharlarının yüksekliği Batman 'da "kadın olmanın" ne demek olduğunun irdelenmesi zorunludur. Zira kadının aile içindeki rolü hala bazı yerlerde zorla yapılan gönülsüz evlilikler, kadına aile içinde yapılan mobbing ve baskılar, diğer yandan sosyal medya araçları ile sunulan zengin, gösterişli, sınırsız aşk, lüks ev ve arabalar ile çelişen, kendi gerçeklerini tolere edemeyen genç kızlar… Bütün bu durumlar kadınları intihara sürükleyen hususları göz önüne sunmaktadır.
4- Psikolojik Faktörler :
Psikolojik faktörler bu 3 hususun aslında toplamıdır. Batman’da ailelerin ortalama çocuk sayısı göz önüne alındığında, çocuklarına yeterince sevgi vermeleri mümkün görünmemektedir. Bazı araştırmalar, böylesi sevgisiz ortamlarda büyüyen çocukların, istenmedikleri duygusuna kapılmalarına bağlı olarak intihara kalkışabildiklerini göstermiştir. Ayrıca bahsettiğimiz üzere sosyal medya ile başka hayatlar ile kendini kıyaslama, işsizlik, aile içindeki huzursuzluklar kişinin anksiyete, depresyon,kendini yetersiz ve eksik hissetmesi gibi durumlara yol açmaktadır.
Yapılan Araştırmalar
2001 yılında Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu tarafından yapılan bir araştırmada Batman ilinde İntihar edenlerin yaklaşık %75'i kadın, %25'i ise erkek olduğu saptanmıştır. Ayrıca kadın intihar oranlarının Türkiye ortalamasının 4 katından yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sonuç, dünya ülkelerinde erkeklerde daha fazla görülen intihar oranları ile çelişmektedir. İntihar eden kadınların %72'si 25 yaşından küçük, erkeklerin ise yaklaşık yarısı 30 yaşın altındadır.
Hakimler ve Savcılar Kurulu'ndan alınan yazılı izin ve Batman Bölge Devlet Hastanesi Etik Kurul onayı (karar no: 135, tarih: 28.01.2019) ile yapılan bir araştırmada 2013-2018 yılları arasında kayıtlara girilmiş 443 vaka incelenmiştir. Sosyo-demografik veriler ele alındığında, intihar girişiminde bulunanların %73,9’unun kadın cinsiyette olduğu saptanmıştır. Ayrıca intihar girişiminde bulunan kişilerin yaş ortalaması incelendiği vakit ekseriyetle 15- 24 yaş arası olduğu saptanmıştır. Ve intihar edenlerin çoğunluğu da ilkokul mezunu kişilerdir.
Bu yazımızda intihar sebeplerini ve yapılan araştırmaları kaleme aldık diğer yazımızda çözümler başlığını ele alacağız.
Kaynakça
1-İdris DENİZ - Dr. Aysel GÜNİNDİ ERSÖZ • Nihal İLDEŞ • Dr. Nesrin TÜRKARSLAN Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Aile ve Toplum Yıl: 4 Cilt: 1 Sayı: 4 Eylül-Aralık 2001 ISSN: 1303-0256
2- Nazlı Görmeli Kurt, Songül Araç Konuralp Tıp Dergisi 2018;10(1):94-98
3 - Binay Kayan Ocakoğlu*, Zehra İpek*, Meltem Oğuz* Kriz Dergisi 28 (2): 57-70