Mide kanserleri, ülkemizde erkeklerde 2. kadınlarda 3. en sık görülen kanser türüdür.
Mide kanseri gelişimi için bazı risk faktörleri mevcuttur.
Ülkemizde Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde mide kanseri en sık rastlanan kanserler arasında yer almaktadır.
Bu faktörler; yüksek tuz tüketimi, nitrat oranı yüksek besinler tüketmek, meyve ve sebzeden fakir beslenmek, Helicobacter pylori, sigara ve atrofik gastrittir.
Tuz tüketimi ile ilgili çalışmalar mide kanseri üzerine yoğunlaşmıştır. Yapılan çalışmalarda, sürekli yüksek doz tuz tüketiminin mide mukozasına zarar vererek erken dönemde atrofik gastrite neden olduğu, DNA sentezini ve hücre çoğalmasını arttırarak mide kanserini arttırdığı gerçeği kabul edilmiştir.
Dolayısıyla çok tuzlu gıdaların yoğun olduğu bir beslenme sistemi bu riski arttırır. Çok tuzlu salamura gıda tüketiminin yoğun olduğu Japonya’da mide kanseri oranı bu nedenle yüksektir. Çeşitli araştırmalar işlenmiş et (sucuk, sosis, salam, pastırma vb.) tüketiminin riski arttırdığını söylemektedir. Bunun nedeni ise bu etlerin nitrozamin denilen kimyasal maddeler içermesidir. C vitamini, E vitaminiyle birlikte midede nitroza bileşiklerinin oluşumunu engellemektedir. Bu nedenle özellikle C ve E vitamininden zengin besinler tercih etmeye özen gösterin.
Mide kanseri riskini arttıran diğer bir faktörde H. pyloridir. Tuzlu yiyeceklerin tüketimi, H.pylori riskini arttırabilmekte ve mide kanser gelişimine birlikte etki etmektedir. Yapılan çalışmalar A vitamini ve ön maddesi olan karotenler den zengin beslenmenin mide kanser riskini azalttığını göstermektedir.
NASIL BESLENMELİYİZ?
Mide kanserinden korunmak için Akdeniz tarzı beslenme önerilir.
Fast-food ve donmuş besinler yerine taze yiyecekler tüketilmelidir. 3. Yoğun miktarda tuz içeren turşular, salamura veya tuzlanmış besinlerin tüketimi azaltılmalıdır.
Taze, yeşil-sarı sebzeler ve süt koruyucu faktörlerdir. Buzdolabı dışında yiyeceklerin saklanması için yeni metotların geliştirilmesi, sigara ve tuz kullanımının azaltılması, büyük miktarda taze sebze ve meyve tüketilmesi ile mide kanseri sıklığında belirgin bir azalma olmuştur.
Mide kanserine sebep olan faktörler sadece tüketilen besinlerle değil bu besinlerin hazırlanış şekliyle de ilgilidir; bu yüzden özellikle tüketilecek olan etler barbekü veya ülkemizde çok yaygın olarak kullanılan bir pişirme türü olan mangal gibi ateşe direkt maruz kalacak şekilde pişirilmemelidir. Bu yöntemleri kullanmak veya kızartılmış gıdaları tüketmek yerine fırınlama, haşlama ya da ızgarada az yağlı ve az tuz kullanılarak gerçekleştirilen pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
Fazla miktarda işlenmiş et ve et ürünleri, yoğun miktarda tuz sık sık tüketilmemelidir. 6. E, C ve A vitaminleri açısından zengin olan meyve ve sebzelerin günde 5 porsiyon olacak şekilde tüketilmesi çok önemlidir.
Düzensiz, sık olmayan ve çok miktarda tüketimin yapıldığı bir beslenme şekli yerine az ve sık beslenilmelidir.
Sigara kullanılıyor ise kullanım azaltılıp sonrasında da tamamen kesilmelidir.
Ailesinde mide kanseri öyküsü olanların yaşam tarzı ve beslenmeye dikkat etmesi özellikle önemlidir. Fakat bu hastalar endoskopik taramalar için mutlaka hekim kontrolü olmalıdır. Mide kanserinin önlenebilmesi için erken tanı ve endoskopik kontrollerin yapılması gereklidir.
Sağlıklı günler dilerim.
Op. Dr. Mehmet Cemil KUBA
instagram= op.dr.mehmet_cemil_kuba