Tahammül etmek, katlanmak, karşıdan gelecek eylem ve hareketleri serbest bırakmak, farklılıklara saygı duymak, çoğunluğu oluşturan fikirlere karşı sabırlı ve anlayışlı olmak, kendini ifade etme hakkına saygı duymak, zor olana, kötü olana , güç olana karşı tahammül edebilme vs.. bunların hepsi hoşgörüyü oluşturan ifade ve eylemlerdir.
Bir toplumun hoşgörü olması birbirine tahammül edilebilmesi, o toplumun sosyal ve kültürel yapısını ifade etmektedir.
Hoşgörülü davranmak , hoşgörülü olmak her zaman toplumda kabul gören ve saygı duyulan hareketlerdir.
Hoşgörülü olan insanlar aynı zamanda iyi ahlak sahibi olan insanlardır.
İnsanların ilk önce kedini ailesi ve çocukları için iyi bir ahlak ve hoşgörüye sahip olması gerekmektedir.
Toplumlarda insanların birbirlerine karşı hoşgörülü olması, birbirine tahammül etmesi ve birbirlerine karşı güzel ahlaka sahip olması son derece erdemli bir davranıştır.
Emin olunki hoşgörülü iyi ahlak sahibi olduğumuzda yaşantımız daha anlamı hale gelecek, yaşantımız kolay ve daha güzel olacaktır. Çünkü değer verdiğinizde değer göreceksiniz, biz hoşgörülü davrandığımızda, karşımızdaki ve çevremizdeki diğer insanlarda bize hoşgörülü ve saygılı davranacaklardır.
Günlük yaşantımızda Başta trafikte olmak üzere, araç kullanırken, caddede sokakta, toplumsal alanlarda parklarda, hastanelerde, toplu taşıma araçlarında, komşulukta akrabalıkta, günlük yaşantımızın her alanında bir birimize karşı hoşgörülü olmamız her zaman toplum olarak bize kazandıracaktır. insanların toplu alanlarda, komşulukta, sokakta caddede, toplu taşıma araçlarında vs.. yerlerde bir birlerine karşı hoşgörülü davranmaları durumunda insanlar arasındaki bağları kuvvetlendirecektir. Hoşgörülü insanlar agresif olmayan, sabırlı, nezaket sahibi, zeki insanlardır.
Toplumda huzur bozucu, agresif, nezaketsiz davranışlarda kaçınalım bir birimizi daha iyi anlayalım, daha iyi bir ahlak sahibi, daha hoşgörülü olalım. Buna karşılık karşılaşacağımız nezaketsiz hareket ve davranışlara karşı sabırlı olalım tahammül edelim, toplumlarda bu tür davranışların önüne mümkün derce geçelim.
Hoşgörüyü, hoşgörülü olmayı toplum olarak kendimize adet edinelim, kültür edinelim.
Güzel ahlak ve davranışlardan hiç ama hiç vazgeçmeyelim.
Hoşgörülü ve güzel ahlak sahibi insanlar, birikimli, becerikli insanlardır, kültürlü insanlardır, nezaket sahibi insanlardır, tevazu sahibi insanlardır, biz de bu tür insanlardan olmaya gayret edelim.
Karşılaşacağımız bir olay karşısında kesinlikle önyargılı olmayalım, unutmayalım ki sinirli agresif insanlar psikolojik olarak rahat olmayan insanlar olabilirler, o olay esansında insanlar uykusuz, yorgun ve yada bir problem yaşayan insan olarak istenmeyen davranışlarda bulunabilirler, biz bunu bu şekilde anlayalım, biz bu tür durumlarda mutlaka biraz daha sabırlı ve tahammüllü olmalıyız, bu tür davranışları gösterecek insanlardan dolayı yaşanacak olaylardan sonra pişmanlık duyacağımız davranış ve hareketlerde bulunmayalım, sonrasında sinirli anıma denk geldi keşke olmasaydı demeyelim, olayların akışını keşkelere bırakmayalım, tahammül edelim.
Nezaketsiz agresif davranışlı bireyler ile karşılaştığımızda bu insanların psikolojik sorunlarının olabileceğini, yorgun olabileceğini, farklı bir sıkıntısının olabileceğini düşünerek biz hoşgörümüzden vazgeçmeyelim. Yani o esnada küçük kardeş biz olalım.
Yani agresif kaba ve nezaketsiz bir davranışlarımızla sonucunun kötü, istenmeyen bir şekilde sonuçlanabileceğini bir kez daha düşünelim.
Hoşgörü anlamında ailede çocuklar anne-baba ilişkilerinde temel belirleyici yegane etken ebeveynlerdir, dolayısı ile anne- babanın davranışları, anne-babanın çocukları ile kurduğu iletişim, anne - babanın davranışları, tavır ve tutumları iletişim şekli çocuğun aile içerisinde birey olarak kabul edilip edilmediği, ebeveynlerin çocuğa göstermiş olduğu sevgi, ilgi, alaka vs.. bütün davranışlar, çocukların gelecekteki ruhsal, psikolojik davranış, karakter, kişilikleri hoşgörülü omları iyi ahlaklı olmaları üzerinde net olarak belirleyici en etkin olan roldür.
Dolayısı ile başta aile bireylerimize, çocuklarımıza, ailemize, etrafımıza hoşgörülü olma, telkinlerini sürekli tekrarlayalım, çocuklarımızı bu konuda iyi bir ahlak sahibi olması, toplumda iyi bir birey olması, saygılı ve hoşgörülü olması hususlarını anlatalım, anlatalım ve ona hoşgörülü olma , saygılı olma davranışlarını bizzat örnekler ile gösterelim.
Unutmayalım ki dinimizde bize, akrabaya, komşuya, yetimlere düşkünlere iyi ahlak sahibi olmayı ve yardım etmeyi emretmektedir.
Güzel ahlak için matematiğin babası sayılan Harzemi ye insan nedir diye sormuşlar:
Harzemi insan için derki;
insan iyi ahlak sahibi ise 1 eder
yakışıklı ise buna bir sıfır ekleyin 10 eder,
varlıklı ise bir sıfır daha ekleyin 100 eder
soylu ve nesep sahibi ise bir sıfır daha ekleyin 1000 eder.
fakat ahlak olan bir giderse yani ahlakı iyi değilse,1 gider ve bir ile birlikte geriye değeri olmayan insan yani bir sürü sıfır kalır.
Ama şunu unutmayalım Hoşgörülü olmak şudur; bir insanın bir insana karşı hoşgörülü olması o insanın karşısındakine ben bir insanım, sende bir insansın dolayısı ile sana karşı insani fıtratından dolayı hoşgörülüyüm, yoksa ben saf değilim, insan olma temelinde sana karşı hoşgörülüyüm, demektedir hoşgörülü insan.
Onun için bir birbirimize karşı tahammüllü, sabırlı, bir birimizi dinlemeyi, bilen insanlar olalım, önyargısız hoşgörü ancak insan oğlunda var olan nezaketli bir davranıştır. Hoşgörü ancak akıllı, bilinçli zeki varlıklarda olan bir davranıştır.
Zeki insan, akıllı insan tahammül sahibi insandır.
Cemil MERİÇ in dediği gibi en çok ihtiyacımız hoşgörü en büyük düşmanımız ön yargıdır demiş.
Evet Harzemi nin dediği gibi 1 siz bol sıfırlı insan olmak istemiyorsak Hoşgörülü ve iyi ahlak sahibi olmalıyız.