SON DAKİKA
hava
Advert
Google News

DAHA YAŞANABİLİR KENTLER İÇİN

Son Güncelleme :

2024-09-03 16:28:10

Günümüzde bütün Dünyada gelişmişlik düzeyi farklılık gösterse bile  ekonomik, sosyal, siyasal, kültürel ve diğer alanların tamamında kentleşme süreci etkili olmaktadır.

Kentlerde nüfusun giderek artması bunun en belirgin sebebidir.

Sanayi devrimi öncesinde Dünya nüfusunun %11 i kentlerde geriye kalan kısmı ise kırsalda yaşamaktaydı.

Bu sayının değişimi , 1900 lü yılların başında bu oran kentlerde yaşayan nüfus olarak %26 ya kadar yükselmiş,1950 li yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde %55 e varmış ve günümüzde bu oran %60 civarındadır. Aslında burada  şöyle bir şey de ortaya çıkmaktadır, kırsaldan kentlere yaşanan göç ülkelerin gelişmişlik düzeyi ile paralel olarak artmıştır.

Kentlerdeki nüfus artışının en belirgin sebebi, ekonomik ve sosyal yaşamın şekline olan talebidir.

İnsanların yaşadıkları kentlerde doğal kaynakları hızlı ve kontrolsüz bir şekilde tüketmeleri sonucu insanlığın yaşam kalitesi anlamında geleceğini olumsuz etkilemektedir.

Yoğun nüfusa sahip olan kentlerde aşırı derecede fosil kaynaklı yakıtların kullanılması, oluşan hava kirliği neticesinde sera gazlarının etkili olması sonucunda iklim değişikliğini olumsuz yönde etkilemektedir.

Büyük kentlerde nüfus yoğunluğunun çok yüksek olması ve bu nüfus yoğunluğuna paralel olarak fosil yakıtlarının tüketilmesi, aşırı betonlaşma hava sürkülasyonlarının  olmaması, kentsel yaşam kalitesini olumsuz bir şekilde etkilemekte bunun ile birilkte ağaçların ve ormanların yok edilmesi  nedeni ile iklim değişikliği etkisi sonucunda küresel ısınmaya sebebiyet verilmektedir.

İyi bir yaşam kalitesi için,  sürdürülebilir bir kent yaşamı için, daha rahat ihtiyaçlara ulaşmak için, daha rahat günlük bir  ulaşım sağlanması için, daha rahat  enerjiden faydalanmak için, atıkların geri dönüşümü sağlamak için, düzgün planlı çarpık olmayan, çevreci  bir kent imar ve inşa etmek gerekmektedir.

Geçtiğimiz yüzyıla oranla kentlerde yaşayan nüfus, tüm nüfusa oranla  yüzde elliyi aşmış olması,  iklim değişikliği ile birlikte fosil yakıtların kullanımı ile beraber ormansızlaşma, Dünya üzerindeki orman alanlarını hızla daralması,  tarım arazilerinin  kulanım şeklindeki olumsuz değişiklik, sera gazlarının etkisi ile ortaya çıkan küresel ısınama,  sera gazlarının partiküllerinin gelen Güneş ışınlarını hapsetmesi neticesinde atmosferdeki sıcaklığın artışı ve bütün bunların sonucunda yer yüzündeki yağış şekillerinin değişmesi, ani hava kütle hareketleri, ani bastıran yağmurların ve devamında sel baskınlarının oluşması, küresel ısınma neticesinde kutuplardaki ve yüksek kesimlerdeki buzulların erimesi, okyanusların suyunun ısınması, okyanuslardaki ve Dünya üzerindeki kara parçalarının  üzerinde yaşam döngüsünün olumsuz etkilenmesi, yaşam çeşitliliğin olumsuz bir şekilde değişmesi, belki de gelecekte bazı yaşam formalarının yok olması, ekolojinin bozulması, Dünya üzerindeki ekolojik yaşamın ve  iklimlerin  değişmesi,  belki de en tabiri caiz hali ile mevcut yaşam şartlarının alt üst olması demektir.

Yaşadığımız Dünya ve kentlerde bunun önlenebilmesi ve  daha sürdürülebilir bir Dünyada daha kaliteli  kent yaşamı mümkündür, nasıl ki Dünyayı bu hale getiren insanlar  ise bunun önüne geçecek olanda yine insanalar,  yani bizleriz.

Onun için ekolojik sürdürülebilir bir kent ve Dünya yaşamı için belediyeler ve kentliler  olarak yapacağımız çok şey olduğunu bilmeliyiz.

Bu kapsamda bunlara öncülük edecek olan ve 1992 yılında BM ye üye ülkelerinin  oluşturmuş  olduğu ve Yerel gündem 21 ile Türkiye de uygulamaya alınan kent konseyi gibi kuruluşlar yerel yönetimler ile birlikte oluşturularak kenti daha yaşanabilir hale getirmek için katkı sunulabilirler.

Sürdürülebilir yaşanabilir kentlerin inşaası planlanması ve buna yönelik projelerin geliştirilmesi için, kentlerde  mutlaka daha yeşil yaşam koridorlarının yapılması yeşil alana daha fazla yer verilmesi gerektiğini unutmamalıyız.

Ağaçlandırılacak olan cadde  ve sokakların mutlaka yeşil kuşak olarak dönüştürülemsi ve bir birleri ile ağaçlandırılacak olan bu koridorların birleştirilmesi ve bu şekilde hava sürkülasyonunun   sağlanması gerekir.

Yaşanabilir kent olgusunu Batmanın özelinde ele alacak  olursak Batmanın meşhur İluhve benzer olan  derelerin ıslahının acilen yapılması, İluh deresinin sağ ve solunun yeşil kuşak olarak inşaa edilmesi,  buna benzer Batman içinde kent ve binaların arasında kalmış olan, üzerinde siteler inşaa edilmiş olan  eski dere yataklarının jeolojik olarak yerlerinin tespit edilerek bu alanların mümkünse yeşil kuşaklar olarak revize edilmesi, yada geç kalınmış olsa da bir nebzede olsa iyileştirilmesi gerekmektedir.

Bunlardan somut örnek verecek olursak Batmanın yeni imara açılmış olan oto sanayi sitesi  bölgesinin  karşısı olan bölgede ( Tilmerç mahallesi)  ta Kıra dağından akıp gelen ve halen aktif olan derenin (eski ismi Ça emso-Ça şıkestekı) şimdiden sağlı sollu olarak geniş bir şekilde çevresi korunarak yapılaşmaya izin vermeden, akan derenin ıslah edilmesi,  derenin sağ ve solunun mesire- park alanı haline getirilmesi, yeşil bir kuşak oluşturulması,  yine o bölgede bulunan  sanayi sitesinden demir yoluna kadar uzanan derenin Islah edilmesi ( eski ismi ile Ça varık - ça bı heri ) bölgelerinin yeşil kuşak olarak ayrılması, buralara kentin geleceği açısından özen gösterilmesi kente bu anlamda bir hava bir görsel güzellik  katılması  gerekmektedir.

Örneğin Jiyan parkının bulunduğu bölge ve devamı olan alan,  İMKB okulunun bulunduğu yerden devam edip, oradan başak şehir konutlarının devamında ve  Bu günkü Gap mahallesindeki Kafeler bölgesinin oradan devam eden eski bir dere yatağı vardı ( eski  Kani kermelı), o dereler kurtulup yok edildi, üzerine binalar inşaa edildi, bu dereler için yukarıda da yaptığım açıklamada söylediğim şekilde kent ve bina yapımının ayrılacağına yeşil bir dere yeşil bir kuşak alanı olarak bırakılabilirdi.

Şunu da unutmamak lazım Dünyadaki küresel ısınma ve iklim değişikliği nedeni ile  yada eskiden var olan halleri yani dere yatağı olmaları nedeni ile, bu üzerinde binalar kentler kurulmuş olan alanlar sel baskınlarına maruz kalabilirler, şayet alt yapı yetersizliği mevcut ise buralarda aşırı yağışlarda sel baskınlarının olması kaçınılmaz olabilir, çünkü buraların doğal alanı dere yatağıdır, dere  yatağı olan alanlara doğal yapısına müdahale edilmesi nedeni ile, doğa bir gün gelir ve hesabını sorar bunu hiç bir zaman göz ardı etmeyelim.

İşte bütün bunlardan çıkaracağımız sonuç; doğal dere olan ve imar sınırları içinde kalan  alanlara,  bir de yapay yeşil alanları ve alt yapılarının çözülmüş olduğu büyük projeler üreterek, bu projeleri  uygulamak sureti  ile hem kente güzel alanlar, parklar, yeşil kuşak alanları kazandırmak  hem de şerhin daha sürdürülebilir bir yaşam alanı haline doğaya ve doğala en yakın hali ile müdahale ederek projeler üreterek daha yaşanabilir kentler kurabiliriz.

YORUM ALANI

YASAL UYARI! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen kişiye aittir.