KİRALARI UÇURANLAR BANKALARDIR

Batman’daki dükkân ve işyeri kiraları gerçekten çok yüksek. Hele şehrin yeni gelişen semtleri ile Atatürk ve Turgut Özal bulvarı üzerinde yer tutmaya kalkarsanız inanılmaz rakamlarla karşılaşırsınız.

Bunun için mal sahiplerini suçlamadan önce ilimize hiçbir katkıları olmayan Banka şubelerini eleştirmeliyiz. Bunlar şehrin en güzel yerlerindeki işyerlerini kiralayarak büyük rakamlar öderken geri kalan Esnaf ise ya iş yerini kapatmak zorunda kalıyor, ya da küçülmeye gidiyor.

Örnek isterseniz Worldmar yanındaki Tatlıcı Şehmus’u, az ilerideki beyaz eşya satıcısını, cafeleri söyleyebiliriz. Bir beyaz eşya satıcısı arkadaşımızın 160 bin liraya kiraladığı bir dükkân ona ne kazandırabilir ki? 160 bin lira kira verecek bu işyerinin sahibi 3 işçi çalıştırırsa sigortasıyla asgari 100 bin lira maaş verecek.

İşçi ve kira 260 bin lira oldu mu? Isınma, su, elektrik, telefon, internet ve yemek gibi zorunlu giderlere de 50 bin lira desek, toplamda 310 bin rakamına ulaşmış oluruz. Bu, günde 10 bin liralık ciro olur ki; bunu gerçekleştirdiğini varsaysak da günlük sadece 10 bin lira giderini ancak karşılayacak. Yani bu iş yeri sahibinin ekmek yiyebilmesi için aylık cirosunun 500 bin lira ve üzeri olması gerekir ki; bu kadar beyaz eşya satıcısının bulunduğu bir şehirde bunu başarmak çok zor.

Dikkat ederseniz, yüksek kiralar yüzünden bildiğimiz markalar başka yerlere taşınmaya başladı. Boşalan yerleri ise anında Bankalar kapıyor ve yüksek kiralarla buralara el koyuyor. Dolayısıyla o iş yerinin bitişiğindeki dükkân sahibi de 40 bin lira kira alıyorsa sene bittiğinde rakam olarak 80 bin lira talep ediyor.

İşin ilginci, hiçbir yer, kiraladığı yerin kirasını stopajı fazla ödememek için tam olarak göstermiyor, bu da sonradan taraflar arasında sorunlara neden oluyor.

Ancak Emlak fırsatçılığı yapanlar, casus gibi yeni gelişmekte olan veya yeni devlet kurumlarını yakından takip ediyor ve buralardan yer satın alarak, ya da kiralayarak geleceğini hazırlıyor. Şu anda revaçta olan Karşıyaka mahallesinde inşa edilmekte olan 700 yataklı devlet hastanesi ile hemen yanındaki Batman Üniversitesine ait Diş Fakültesi hastanesinin civarı.

Hastanelerin kapı girişlerine yakın yerlerde şahıs arazileri varsa bu yerler birileri tarafından avantajlı fiyatlarla satın alınıyor. Çünkü alanlar biliyor ki; hastaneler hizmete girdikten sonra aldıkları yerlerin fiyatları adeta uçacak.

Siz onu bırakın geçen hafta yaptığımız “Devlet mahallesi ve Hükümet konağı ihaleye çıktı” haberimizden sonra gözler tamamıyla buraya çevrildi. Hükümet konağı etrafında arsası, hatta evleri olanlar bile şimdiden heveslenmeye başladı. Çünkü buralarının da kıymeti artacak, özellikle memurlar işyerlerine yakın diye buralardan ev tutmaya çalışacaklar.

hastane yapılan yerlerin durumu da aynı. Eczane, gözlükçü, işitme cihazları, medikal malzemeleri satıcıları da şimdiden buralarda fıldır fıldır yer arıyorlar. Hatta şimdiden yüksek paralar verenler de var.

Bütün bunlar olurken “Batmanda iş yerleri kiraları neden artıyor” diye de sitem ediyor, kendi kendimizi eleştiriyoruz.

Paranın nereden geleceğini çok iyi bilen bankalar şehrin en güzel yerlerini yüksek fiyatlarla kaparken doğal olarak geri kalan kesim de bunları örnek göstererek kiralarını iki-üç katına çıkarıyorlar. Fiyat Artış ları tetiklenip arttırıldıkça herkes de buna yöneliyor ve herkes herkesi örnek göstererek dilediği kirayı almaya başlıyor.

Ben sadece iş yerlerini gündeme aldım.

Ev kiraları konusunda o kadar olumsuz şey düşünmüyorum. Bir şahıs cebindeki paraya göre 3 bin liraya da ev kiralayabilir, 30 bin liraya da. Onun için evlerin kiralanmasıyla ilgili yapılan eleştirilere pek katılmıyorum ve Batman’da dairesine göre uygulanan kiraları diğer yerlere göre makul buluyorum.

Bizim sorunumuz iş yerleridir. Başta da belirttiğim gibi dengemizi bozan Kuruluş lar, Bankalardır. Eğer bunlar olmasa inanın kiraların en kabadayısı 100 bin lirayı geçmezdi. Ne varki; işin içine bankalar girince her şey değişiyor ve yüz binler havada uçuşuyor.

Bu konuyla ilgili yapacak bir şey yok.

Şöyle 5 yıl geriye gidin, o zamanlar birçok mağaza ve dükkân buralarda faaliyet gösterirken kiraların patlaması sonucu esnaf ya küçülmeye gitti, ya da bulunduğu yerden çıkarak başka yere taşındı.

Umarız bu konuya da çözüm bulunur ve esnafın kiraları makul bir seviyede tutulur.

Hoşça kalınız.