Doların düşmesine rağmen gübre fiyatlarda düşüş yaşanmadığını belirten sektör temsilcileri, tarım ilaçları ve gübre fiyatlarında indirim yapılmamasından dolayı çiftçinin ürün ekemez duruma geldiğini ifade ediyor. Döviz kurlarında yaşanan dalgalanmanın yerli ve ithal gübre ile zirai ilaçların fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu ifade eden sektör temsilcileri, bunun hem çiftçiyi hem de kendilerini zor durumda bıraktığını söyledi. Çiftçinin alım gücünün ciddi oranda azaldığına dikkat çeken sektör temsilcileri, fiyat artışlarını fırsata çeviren ve stokçuluğun her türlüsünü uygulayan belli kesimlerin önüne mutlaka geçilmesi ve gerekli önlemlerin bir an önce alınması gerektiğini ifade etti.
TEKELLEŞMEYE DİKKAT ÇEKİLDİ
Yurt dışında bir tonu 300 dolar civarında olan gübrenin Türkiye’ye girişinden sonra bin doları bulduğunu ifade eden zirai ilaç satıcısı Metin Direk, hükümetin tekelleşmeleri önleyerek fahiş orandaki artışları önlemesi gerektiğini vurguladı. Artan maliyetler karşısında çiftçinin desteklenmesi gerektiği vurgulayan Direk, çiftçinin desteklenmemesi durumunda tarımda büyük bir verim kaybı yaşanabileceğinin altını çizdi. Önceki yıllarda ekim zamanında senede 2 bin ton gübre sattığını belirten bir diğer zirai ilaç satıcısı Abdurrezzak Yılmaz ise gübre fiyatında yaşanan aşırı artışlar nedeniyle gübre satışlarının yüzde 70 düştüğünü ifade etti. Gübre satışlarındaki düşüşün tarımda büyük verim kaybına neden olacağını belirten Yılmaz, hükümetin acilen çiftçiye destek paketleri açıklaması gerektiğini kaydetti.
“GÜBRE AZ KULLANILINCA VERİM DÜŞECEKTİR”
Gübre fiyatlarında geçen seneye oranla yüzde 100’ün üzerinde artış olduğunu belirten Metin Direk, dolar kurundaki düşüşün gübre fiyatlarına çok etki etmediğinin altını çizdi. Direk, “Dolardaki dalgalanmadan dolayı bir düşüş bekliyorduk, fakat şu anda piyasaya yansıyan yüzde 20-22 bandında. Bu da çiftçi için yetersiz. Örneğin, DAP gübremizin tonu 15 ila 16 bin lira bandaydı indirimi ise bin lira civarında oldu. Geçen sene gübrenin tonu 6 ila 7 bin lira arasındaydı. Bu konuda çiftçinin büyük bir kaybı olacak. Çünkü bu gübreler sayesinde verim rekoltesi artıyordu. Gübre az olunca haliyle verimde düşecektir. Bu konuda devlet yetkililerinin çiftçiye ya gübre konusunda bir destek çıkmaları ya da fiyat konusunda ciddi bir indirim yapmasını bekliyoruz.”
“GÜBRE VAR AMA ÇİFTÇİNİN ALIM GÜCÜ YOK”
Tarım sektörünün önemine değinin Direk, devlet tarımda verimin yüksek olmasını istiyorsa çiftçiye desteklerin artırılmasını gerektiğini kaydetti. “Tarım insanlar için çok önemli bir alan olduğunun kanaatindeyiz. Hepimizin tarıma ihtiyacı olduğu için tarım veriminin yükseltilmesi adına devletin bu konuya ciddi bir adım atmasını ve çiftçiye destek olmasını gerekiyor. Çünkü şu anki indirimler yetersiz. Gübre var ama çiftçinin alım gücü yok. Çiftçinin girdileri hesaplandığı zaman, maliyetlerin çok ciddi bir şekilde arttığını görüyoruz. Buna binaen çiftçi ürettiği ürünü yüksek fiyata sattığı zaman bunun tüketiciye yüksek oranda yansıyacağını görüyoruz.”
“DEVLET GÜBREDE DE TEKELLEŞMEYİ ÖNLEMELİ”
Yurt dışında tonu 300 dolar olan gübrenin Türkiye’de bin dolara çıktığını ifade eden Direk, “Geçen sene ÜRE dediğimiz gübrenin çuvalı 200-250 lira civarıydı bu sene ise 700-750 lira arsındadır. Geçen sene çiftçi 5 çuval alırken şu anda bir çuval ancak alabiliyor. Bu da haliyle verimi etkileyecektir. Çin ve Türkmenistan piyasalarında gübrenin ton maliyeti 300-320 dolar bandında ama Türkiye’ye geldiğinde bu rakamın bin dolara çıktığını görüyoruz. Bu konuda devletin tekelleşmenin ve yüksek fiyatı durdurması ve çiftçiye ciddi desteklerde bulunması gerekiyor.” dedi.
“GÜBRE FİYATI BİR YILDA 2 BİN 900 LİRADAN 15 BİN LİRA SEVİYELERİNE YÜKSELDİ”
Gübre fiyatlarının şu anda çok yüksek olduğunu ve dövizdeki düşüşün gübre fiyatlarında fazla bir etki göstermediğini belirten Abdurrezzak Yıldız, “Dolar kuru 7-8 lira seviyelerinde iken gübre fiyatı yükselmişti zaten. Geçen sene ÜRE gübrenin tonu 2 bin 900 lira civarında iken şu anda 15 bin civarında. Çiftçi artık gübre alamayacak durumda. Şu anda fabrikalardan gübre talep ediyoruz bize yok diyorlar. Fiyatların yüksek olmasından dolayı çiftçi tarlaya gübre atmadan ekim yapıyor bu da verim kaybına neden olacaktır. Çünkü tarlalarımız gübreye alışmış durumdadır. Geçen sene bu vakitlerde buğday için yaklaşık 2 bin ton gübre satarken şu anda bu oran yüzde 70 düşmüş durumda. Hükümet çiftçiye gübre desteği vermeli ki verim kaybına uğramayalım. Devlet her şeye çözüm buluyor çiftçiye de çözüm bulması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
“GÜBRE DESTEĞİ VERMELERİNİ İSTİYORUZ”
Gübre fiyatlarındaki aşırı yükselmeden dolayı devletten gübre desteği isteyen çiftçi Hasan Kır ise şunları söyledi: “Gübre fiyatlarındaki artış bizi çok mağdur etmiştir. Bizim köyde yaklaşık 300 çiftçinin geçimi seralardan geliyor. Geçen yıl üç torba gübreyi 550 liraya alıyorduk şu anda ise bin 650 liraya çıkmış durumda. Sera işi ile uğraşan çiftçilerin ÇKS’ leri yok. Ve birçok çiftçi Tarım İl Müdürlüğünden naylon desteği almıştır. Bu nedenden dolayı tarımdan bize gübre desteği vermelerini istiyoruz.” (İLKHA)
