‘Darıké zava’ yaşatılmaya çalışılıyor

Unutulmaya yüz tutmuş, hatta unutulan bu gelenek İlimize yakın köylerin birinde hala sürmeye devam ediyor. Haftasonu Kozluk ilçesinde yapılan bir düğünde, eski geleneklerde yaşatılmaya çalışıldı. Kozluk ilçesi Yenidoğan köyünde Ahmet Acar ve Nesibe Acar için eski örf ve adetlere uygu bir düğün yapıldı. Köyde 2 gün süren düğünde kına gecesi ve düğünün sonlarına doğru ‘Darıké zava’nın kurulmasıyla vatandaşlar nostalji yaşadılar.

Günümüzde salon düğünlerinin tercih edilmesi nedeniyle sadece kırsal bölgelerde sürdürülen Darika zave'nin "ağaç süsleme" geleneği, Kürt halk kültürünün yapı taşlarından birini oluşturuyor.

"DARIKA ZAVE'NİN GEÇMİŞİ ASIRLAR ÖNCESİNE DAYANIYOR"

Asırlar öncesine ait olan u gelenek, 15-20 yıl öncesine kadar Batman merkez ve köylerde devam ediyordu. Ancak, şehirleşme, sosyal yapının değişimi bu asırlık geleneği unutturdu.

Damat ağacı dama dikilen büyük bir ağaç dalıdır ve ağaç meyvelerle süslenir. Geleneğe göre, gelin geldiği zaman damat, kendisi için kurulan 'Damat Ağacı' yada 'Darıka Zave'den gelinin başına elma yada başka bir meyve atar.Gelin ise cömertliğin sembolü olarak şeker, değişik yemişler ve para ile dolu testiyi yere vurarak kırar. Bu arada gelinin evinden getirilen cam bardak benzeri eşyalar damadın ayağının altında kırılmaya bırakılır. Burada gelin tarafının süslediği ağaçta tavuğun bulunmasını, mitolojik hafızada tavuğun iffetin simgesi olmasıyla ilgili olduğu tahmin edilmektedir. Törende ağacın gelin eve gireceği sırada damdan aşağıya doğru sarkıtılması, kökü yukarda, dalları aşağıda olan hayat ağacını hatırlattığı gibi, hayat ağacının kozmosu temsil etmesi gibi damat ağacı da yeni evli çiftlerin yaşamını simgelemekte ve üzerindeki bezemelerle yeni evlilere bereket, bolluk, üretkenlik ve mutluluk dilenmektedir. (İsmail Güneş)