İnsanların tümü, bilhassa hükümdar kesim, tüm toplumdan ve de birbirinden sorumludur. Her fert nemelazım kaydından tecerrüt ederek istidadı nispetinde iyiyi emretmek, olmayanı men etmek zorundadır. Zira bir ferdin işlediği suç toplumun tümüne şamildir. Suçun farkına varan her ferdin müdahalesi gereklidir, en azından suça müteşebbis kişiyi suçtan def edecek veya ilgili mercilere şikâyet edecek, ilgili merci cezayı infaz edecek, af cihetine gitmeyecek.
Günümüzde olduğu gibi ekser zamanlarda üç suç işlenmektedir (hırsızlık, içki, katil.)
Allah buyurur ki “haksız yere bir nefsi öldüren bütün nefisleri öldürmüş gibidir, bir nefsi ihya eden de tüm nefisleri ihya eder gibidir”.
Bir insan başkasının özel malından bir dinarın dörtte birini çalarsa eli bilekten kesilecek, devlet ceza infazından sorumlu olduğu gibi toplumun tüm fertleri sorumludur. Onun için el kesim infazı kapalı yerlerde değil milletin huzurunda gerçekleşecek.
Bu gün insanların bilhassa gençlerin ekserisi uyuşturucu istimaline mahkûmdur, bu suçu engellemek, anne babaya akrabaya ve toplumun tümüne ve bahusus devlete düşmektedir. Devlet ilk etapça uyuşturucu mamulün imalatını ve ticaretini yasaklayacak, kullanan kişileri gizli değil açık mahalde tecziye edecek. İmam Ömer’in oğlu Abdurrahman mısırda içki içiyor, Mısır valisi Amr bin el’as, suçlu Abdurrahman’ı gizli bir şekilde değnek vurdurmakla cezalandırıyor. İmam Ömer Amir bin asın gizli tecziyesine tepki ederek oğlunu Medine’ye getirip cezayı aşikâr, milletin huzurunda tekrar icra ettiriyor.
Şer’in zahir hükmüne göre içki içmenin cezası duruma göre değişir. Bazen 40 değnektir, içen kişi tövbe etmediği takdirde 80 değneğe kadar çıkarılabilir. İmam Ömer (r a) devam edenlere 80 değnek icra ettirirdi. Rasûlullah (s.a.s)`a şarap içmiş bir adam getirdiler. Rasûl-i Ekrem: "Ona hadd vurunuz" buyurdu, haddin şeklini beyan etmedi. Ebu Hüreyre demiştir ki: Bizden bir kısmı eliyle, (bazıları da) ayakkabısı ve elbisesiyle dövdüler. (Dayaktan sonra) çekilip gidince: Allah seni rüsvay etsin!` dediler. Peygamber (s.a.s): " O, cezasını çekti, böyle fazlasını söylemeyiniz, ona karşı şeytana yardım etmeyiniz` buyurdu" (Buhârî, Hudûd, 4; Müslim, Hudûd, 35; Ebû Dâvud, 35, 36;)
Masum insanın nefsi kutsaldır kıyma.
Kişinin özel malından bir cüz de çalma.
Uyuşturucu cihetine de gitme de içme.
Hükümdar! İşleyenleri cezasız bırakma.
Hakka namzet ol.